Trong bối cảnh năng lượng tái tạo ngày càng phát triển, điện mặt trời đã trở thành một giải pháp bền vững được nhiều doanh nghiệp và hộ gia đình tại Việt Nam lựa chọn. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích về môi trường và kinh tế, quá trình thi công hệ thống điện mặt trời tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn lao động. Để đảm bảo an toàn cho người lao động và chất lượng dự án, các biện pháp an toàn cần được đặt lên hàng đầu.

Những Rủi Ro Thường Gặp Khi Thi Công Điện Mặt Trời
Thi công hệ thống điện mặt trời thường diễn ra trên các mái nhà cao tầng, nhà xưởng, hoặc khu vực ngoài trời, nơi điều kiện làm việc không ổn định. Theo thống kê từ các chuyên gia trong ngành, một số rủi ro phổ biến bao gồm:  

• Nguy cơ té ngã: Làm việc trên mái nhà cao, đặc biệt là mái tôn trơn trượt, dễ dẫn đến tai nạn nếu không có thiết bị bảo hộ.  
• Nguy cơ điện giật: Hệ thống điện mặt trời sử dụng dòng điện một chiều (DC) và xoay chiều (AC) với điện áp cao, có thể gây nguy hiểm nếu đấu nối sai hoặc không ngắt nguồn điện khi thi công.  
• Tiếp xúc với thời tiết khắc nghiệt: Người lao động thường phải làm việc dưới ánh nắng gay gắt, nhiệt độ cao, hoặc trong điều kiện mưa bão, dễ dẫn đến say nắng, cảm nhiệt, hoặc trượt ngã.  
• Rủi ro từ thiết bị và vật liệu: Việc vận chuyển, lắp đặt các tấm pin nặng, hoặc sử dụng các công cụ như máy khoan, máy cắt, nếu không cẩn thận, có thể gây chấn thương.  

Biện Pháp Đảm Bảo An Toàn Lao Động
Để giảm thiểu rủi ro và bảo vệ người lao động, các doanh nghiệp thi công điện mặt trời cần áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp an toàn sau:  

1.Trang bị bảo hộ lao động đầy đủ.

Mọi công nhân tham gia thi công cần được trang bị đầy đủ các thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) như:  

• Mũ bảo hộ đạt tiêu chuẩn, giày chống trượt có đế cao su cách điện.  
• Dây đai an toàn và dây thừng bảo hộ khi làm việc trên cao.  
• Găng tay cách điện, kính bảo hộ chống tia UV, và quần áo dài tay để bảo vệ da khỏi ánh nắng.  

2. Đào tạo và nâng cao nhận thức an toàn

Trước khi bắt đầu dự án, các công nhân cần được đào tạo về an toàn lao động, bao gồm:  

• Hướng dẫn cách lắp đặt, đấu nối hệ thống điện mặt trời đúng kỹ thuật.  
• Nhận diện các nguy cơ tiềm ẩn và cách xử lý khi xảy ra sự cố (như điện giật, cháy nổ).  
• Quy trình làm việc an toàn trên cao và trong điều kiện thời tiết bất lợi.  

3. Kiểm tra và bảo trì thiết bị
Tất cả các thiết bị, công cụ sử dụng trong thi công (máy khoan, thang, dây điện, đầu nối MC4) cần được kiểm tra kỹ lưỡng trước khi sử dụng. Đặc biệt:  

• Đảm bảo các tấm pin, dây cáp, và inverter không bị hư hỏng trước khi lắp đặt.  
• Sử dụng các thiết bị đo (đồng hồ vạn năng) để kiểm tra điện áp và dòng điện, tránh rủi ro điện giật.  

4. Tuân thủ quy trình làm việc an toàn

• Ngắt nguồn điện: Trước khi thực hiện bất kỳ thao tác nào liên quan đến đấu nối hoặc sửa chữa, phải ngắt nguồn điện (cả DC và AC) và sử dụng thiết bị khóa nguồn (lockout-tagout) để tránh rủi ro.  

• Làm việc theo nhóm: Luôn có ít nhất 2 người trong một nhóm làm việc trên cao, để hỗ trợ nhau khi cần thiết.  

• Giám sát thời tiết: Tránh thi công trong điều kiện thời tiết xấu như mưa, giông sét, hoặc gió mạnh.  

5. Lắp đặt hệ thống giàn giáo và lưới bảo vệ
Khi làm việc trên mái nhà, cần lắp đặt giàn giáo chắc chắn và lưới bảo vệ xung quanh khu vực thi công để giảm nguy cơ té ngã. Ngoài ra, các lối đi trên mái cần được gia cố để đảm bảo an toàn khi di chuyển.

An Toàn Là Trách Nhiệm Của Mọi Người

An toàn lao động không chỉ là trách nhiệm của doanh nghiệp mà còn là yếu tố quyết định sự thành công và bền vững của các dự án điện mặt trời. Việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định an toàn không chỉ bảo vệ tính mạng người lao động mà còn đảm bảo chất lượng hệ thống, giảm thiểu rủi ro hư hỏng và chi phí sửa chữa. Trong bối cảnh ngành năng lượng xanh đang phát triển mạnh mẽ, mỗi công nhân, doanh nghiệp, và cơ quan quản lý cần chung tay để xây dựng một môi trường làm việc an toàn, hiệu quả, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước.